ÇOCUKLARDA MOTOR GELİŞİMİN TAKİBİ
------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------
BEBEKLERDE FİZİKSEL GELİŞİMİN TAKİBİ
5. ve 6. Ayda Bebeklerin Fiziksel Gelişimi
7. ve 8. Ayda Bebeklerin Fiziksel Gelişimi
9. Ayda Bebeklerin Fiziksel Gelişimi
1 Yaşındaki Bebeğin Fiziksel Gelişimi
18. Aydaki Bebeğin Fiziksel Gelişimi
2 Yaşındaki Bebeğin Fiziksel Gelişimi
------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------
MOTOR GELİŞİM İLE İLGİLİ ETKİNLİKLERİ PLANLAMA VE UYGULAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖZELLİKLER
Ø Etkinlikleri planlarken ya da uygularken çocukların yaş ve gelişim düzeylerini dikkate almak
Ø Hareketler ve becerilerin kolaydan zora doğru bir sıra izlenmesine dikkat etmek
Ø Özellikle küçük kasların motor gelişimine ilişkin etkinliklerde çocukların günlük yaşam deneyimlerinde karşılaşabilecekleri durumlarda kullanabilecekleri beceriler kazandırmak
Ø Yeni bir beceriyi ya da oyunu tanıtırken çocukların dikkatlerini yoğunlaştırmak örneğin; beceriyi kazandırmadan önce grubun dikkatini çekmek için çocuklardan ayağa kalkarak el ele tutuşmalarını ve yanlara açılarak büyük bir daire oluşturarak yere oturmalarını istemek gibi
Ø Oyunu ya da beceriyi adlandırarak çocukların en iyi ve kolay şekilde anlayabilecekleri ifade ile içeriğini tanımlamak. Çocukların daha iyi anlayabilmeleri için söylediklerinizi kendi ifadeleri ile bir kez daha tekrarlamalarını isteyin. Daha sonra bir kez de yönerge ile birlikte hareketi her aşamasıyla yaparak model olun. Yapılacak hareketin her aşamasının nasıl yapılacağının anlaşılmasından iyice emin olun
Ø Etkinlik öncesi gereken araç, gereci ve malzemelerin temini ve ön hazırlığın yapılmasına özen göstermek. Çocukların dikkat süreleri kısa olduğundan etkinlik içeriğinin açıklanmasından sonra hazırlık yapıldığında çocukların hareketle ilgili aşamaları hatırlamaları zorlaşacaktır.
Ø Hareketi gerçekleştirirken bir aşamadan diğerine geçmelerini uyarıcı ya da hareketin ritminin değiştirilmesini hatırlatan ses uyarıcılarını (davul, tef, zil, düdük v.s.) birlikte seçmek.
Ø Etkinlik içinde top, çember ya da ip gibi yardımcı araç gereç kullanılacaksa her çocuk için ayrı ayrı olmasına özen göstermek, harekete başlamadan önce dağıtmak.
Ø Çocukların hareketler yaparken birbirlerini engellememelerini sağlamak. Sınıf içerisinde karışıklığı önlemek ya da çocukların birbirlerini engellemeden çalışmalarına yardımcı olmak için önce hep birlikte aynı yönde çalışın. Çocuklar, hareketlerde olgunlaştıkça yön değişikliklerini kendi seçimlerine bırakabilirsiniz.
Ø Çocukların hareketlerini engellemeyecek giysiler tercih etmek
Ø Hareketlerin uygulanması sırasında hatalı duruşları ya da doğru yapılmayan hareketleri düzeltme konusunda aşırı zorlayıcı olmamak. Çocuğun hareket etmekten çok zevk alması gereğini unutmamak gerekir.
Ø Hareketle ilgili olgunluğu kazanana kadar deneme yapması için gereken süreyi tanımak. Bu denemeler sırasında çocuğa ait başarısızlıkları yada problem durumları da gözleyerek, başarılı olmaları için yardımcı olunabilir.
Ø Eşli hareketlerde en azından haftada bir seçtiği eşini değiştirmek. Böylece çocuk farklı insanlara uyum sağlayabilmeyi ve birlikte çalışabilmeyi öğrenmiş olacaktır.
Ø Etkinlik uygulamaları sırasında değişik ritimlerde müzik kullanmak. Müzik, hareketlere çocukların daha çok konsantre olmalarında etkili olacaktır.
------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------
Psikomotor Gelişimde Bireysel Farklılıklar ve Önemi
Çocuğun gelişimi, bireye ebeveynlerden geçen genlerin yani kalıtımın ve yaşadığı ortamın (çevresel faktörlerin) etkisi altındadır.
KALITIMIN ETKİSİ
Tüm gelişim dönemler olduğu gibi motor gelişiminde de dönemlere ilişkin yaş belirlemeleri yalnızca genel sınırlardır. Her bireyin kendine özgü düşünme, hareket etme, hissetme, konuşma ve anlama biçimi vardır.
Psikomotor gelişim becerileri, genellikle gözlenebilir beceriler olduğu için çocukta gerçekleşen farklılıklar daha somut olarak fark edilir. Örneğin çocuğun geç yürümesi ailelerde ‘ Acaba bir problem mi var?’ sorusunu akla getirir. Oysa fiziksel bir gerilik yoksa çocuk birkaç ay sonra bağımsız yürüme becerisini geliştirebilir.
Ebeveynden kalıtsal olarak geçen özellikler, her çocuğun büyüme ve gelişme oranını, boy uzunluğunu, kemik ve cinsiyet yönünden gelişimini tayin eder. Buradaki bireysel ayrılık, çocuğun kalıtım yoluyla aldığı büyüme özelliklerine; becerileri, öğrenmeye az ya da çok yetenekli olmasına dayanır.
ÇEVRENİN ETKİSİ
ÇEVRENİN ETKİSİ
Aile yapısı, sosyoekonomik ve kültürel düzeyinin motor gelişiminde etkili olduğu bilinmektedir. Ailenin çocuğu motive edici olması korkularını anlaması ve ona göre tavır takınması pek çok motor becerinin öğrenilmesinde etkilidir.
Sosyoekonomik düzeyde sağlıklı beslenmenin öneminin olduğu düşünülürse sağlıklı motor becerileri kazanmayla da ilişkili olduğu gözlenebilir.
Sağlıksız koşullar psikomotor gelişimi engeller.
Çocuğun bulunduğu çevresel ortam da önemlidir. Apartmanlarda hareket kısıtlılığı yaşayan çocukların, açık havada daha çok oyun oynayan, sportif tesislerden yararlanan çocuklara göre motor becerilerinin daha az gelişmiş olduğu görülür.
Genellikle, 6 aydan 1 yıla kadar kazanılan motor yetenek sayısında bireysel farklılıklar görülmektedir. Bu bireysel farklılıklar bazı çocukların yeni motor becerileri öğrenmeye neden hazır olup olmadıklarını açıklayabilir.
YARARLANILAN KAYNAKLAR
- ÇOCUKTA HAREKET, OYUN GELİŞİMİ VE ÖĞRETİMİ ANADOLU ÜNİVERSİTESİ YAYINLARI
- ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE GELİŞİM 1 KÖK YAYINCILIK
- ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE GELİŞİM MAYA AKADEMİ
- ÖĞR. GÖR. DR.DİĞDEM MÜGE SİYEZ
(http://kisi.deu.edu.tr/didem.siyez/Egitim_Psikolojisi_Ders_Notlari.html)
------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------
Psikomotor gelişim, hareket anlamına gelir. Bütün gelişim alanları birbiriyle iç içedir. Birindeki aksaklık diğer gelişim alanlarını da olumsuz etkiler.
Mesela bedenini iyi kullanamayan çocukta gelişim geriliği olur. Büyük-küçük kas gelişiminde aksama meydana gelir. Bu olumsuzluklar çocuğun sadece «motor gelişimi»’ ni değil; «sosyal, duygusal ve zihinsel gelişimleri»’ ni de etkiler.
Çocuk kendini duygusal olarak kötü hisseder, farklı olduğunu düşünür. Ve sosyal ilişkilerinde çekinik davranır ve bu dil gelişimini de olumsuz yönde etkiler. Görüldüğü üzere hepsi birbiriyle bağlantılıdır.
Çocuklar, motor becerilerini oyun içerisinde keşfeder. Çocuk, oyun sayesinde diğer bireylerle sosyal iletişime girerek toplum içerisinde sosyalleşir. Yaratıcılıkları gelişir. Böylece çocuğun kendine olan öz güveni artar, kendini yeterli hisseder ve olumlu benlik kavramı kazanmış olur.
PSİKO-MOTOR İLE BİLİŞSEL GELİŞİM
Hareket etmek için algılamak, algılamak için ise hareket etmek ve yer değiştirmek gerekir. Bu nedenle psikomotor gelişimi içinde verilen etkinlik, çocuğun «bilişsel becerileri»’ nin gelişimine de önemli bir etki sağlar.
Hareket Eğitiminde Uygulanan Çeşitli Faaliyetlerle Çocukların Kazandığı Bilişsel Beceriler
- Vücut organları ile çeşitli nesneleri arkadaşına veya hedefe yönlendirebilmeyi öğrenir (zehirli eşya vb.)
- Genel alan içindeki farklı uyarımları algılayabilmek (kim yok oyunu vb.)
- Farklı hareket etmek için çeşitli yollar seçmek (yaratıcı dans gibi)
- Güç yaratarak hareketlerde gücünü nasıl kullanabileceğini anlamak
- Hareket ederken doğru yolu düşünmek ve o yönde hareket ederek hareketi sağlamak (denge oyunu gibi)
- Eşlerle hareket ederken alanı akıllıca kullanmak (eşli dans gibi)
- Nesnelerin büyük, küçük, şişman ya da zayıf olduğunu anlamak.
PSİKO-MOTOR İLE SOSYAL GELİŞİM
Çocuklardaki sosyal gelişim için okulöncesi yılları önemli bir dönemdir. Bu yaş grubunun sosyal gelişim özellikleri ve ihtiyaçları iyi bilinmeli ki hazırlanan etkinlikler de bunu destekler nitelikte olsun.
Çocuk ne kadar çok çevreyi kullanır ve hareket ederse, o kadar çok sosyal becerilerini geliştirmiş olur. Bu dönem çocukları için en önemli sosyalleşme araçları; «aile, yakın akrabalar ve okulöncesi öğretmenidir.»
Sosyal davranışlar tesadüfen gelişmez. Uygulanacak olan etkinlikler içinde verilir. Böylelikle çocukta;
- Kendine saygı,
- Kendine güven ve sorumluluk duyma
- Yardımsever bir ortam,
- Diğerleri tarafından kabul edilme,
- Eşitlik ve işbirliği ruhu gelişir.
- ‘ben’ yerine ‘biz’ kavramını öğrenir.
Hareket Eğitiminde Uygulanan Çeşitli Faaliyetlerle Çocukların Kazandığı Sosyal Beceriler
- Grup etkinliklerinde arkadaşlarıyla uyum içinde oynamayı öğrenir.
- Bireysellikten sıyrılıp, arkadaşlarına saygı duymayı öğrenir.
- Sınıf düzenine uymayı öğrenir.
- Arkadaşlarıyla işbirliği yapıp oyunun amaçlarına ulaşmasını sağlar.
- Oyun içinde küçük sorumluluklar yüklenir.
- Yenme ve yenilme arasındaki farkı kavrar.
PSİKO-MOTOR İLE DUYGUSAL GELİŞİM
Okulöncesi dönemi, çocuğun bütün duygu türlerini yaşadığı bir dönemdir. Bu duyguların gelişimi tüm çocuklarda farklılık gösterir. Bu dönemde çocuklar ben-merkezcidir. Benlik kavramı ise henüz gelişme aşamasındadır. Olumlu bir benliğin gelişmesi de son derece önemlidir. Bu bağlamda çocukların hareketlere etkin olarak katılımı sağlanmalıdır.
Çocuklar hareket eğitimi ile kendilerine güvenlerini geliştirmeyi, hareket etmeyi, sevmeyi ve gerçekten sahip oldukları yetenekleri görebilmeyi öğrenirler.
Çocukların hareketlerinde elde edecekleri başarı, bir sonraki başarı için itici bir güçtür. Çünkü çocukta böyle bir durumda «ben yapabiliyorum-yapabilirim» ortamını sağlamış oluruz. Aynı zamanda çocuğa sınıfın bir üyesi olduğu ve onun değerli olduğu hissettirilmelidir. Gerek sözel ifadelerle gerek jest ve mimiklerle bu yapılabilir.
Hareket eğitiminde uygulanan çeşitli faaliyetlerle çocukların kazandığı duygusal beceriler
- Bütün etkinliklere istekli olarak katılır,
- Arkadaşlarının duygularını ciddiye alır,
- Paylaşma ve işbirliği içine girmeyi öğrenir,
- Başarmanın kendine verdiği güvenin zevkine varır,
- Grup içi etkinliklerde sorumluluk alabilir,
- Arkadaşları arasında hak ve sıra kavramını öğrenir, kurallara uyar,
- İnsanları sevmeyi öğrenir.
KAYNAKÇA;
- Çocukta Hareket, Oyun Gelişimi ve Öğretimi Kitabı
(Anadolu Üniversitesi Yayınları) - yuvarehberim.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder